Western Front Way – Via Sacra

Western Front Way – Via Sacra is het opschrift dat enige tijd terug op de hoek van onze woonplaats werd aangebracht. Reeds geruime tijd weet het verhaal achter deze lange afstandswandelroute ons te triggeren. Reikhalzend keken we uit naar eind april, het moment dat de officiële opening zou plaatsvinden.  Maar door het één of andere virusettertje dat momenteel over onze wereld heerst, is het eventjes uitgesteld. Ons wat te lang! Dus stapten we vanuit onze thuis een klein stukje van het traject af.

Het verhaal achter de wandelroute

Anno 2018 werd het plan gesmeed om een wandelroute te ontwikkelen langsheen de volledige Westerse frontlijn. Na talrijke meetings en afspraken met toeristische sectoren kwam de Western Front Way tot stand. Een Via Sacra die de herinnering aan de Eerste Wereldoorlog en haar meer dan 20 miljoen oorlogsslachtoffers levendig moet houden. De inspiratie komt uit een brief van Alexander Douglas Gillespie, een jonge soldaat die jammerlijk sneuvelde in 1915 bij de slag om Loos in Frankrijk.  Drie maanden voordat hij stierf, schreef Alexander aan zijn oude schoolhoofd over de wandelroute en zijn droom.

1.000 km langsheen No Man’s Land

The Western Front Way wordt een wandelconcept waarbij herdenking en vrede centraal staan. Een nieuwe wandelroute van maar liefst 1.000 km langsheen No Man’s land en de Westerse frontlijn. Vertrekkend vanuit Nieuwpoort tot aan Pfetterhouse aan de Frans-Zwitserse grens is het daarmee de langste wandelroute in Noordwest-Europa.  De eerste 70 km loopt over Vlaamse bodem en verbindt Nieuwpoort, Diksmuide en Ieper.  

We will remember them

Het lag in onze bedoeling om na de officiële opening het volledige traject op Vlaamse bodem te wandelen in een drie à viertal dagen. Enerzijds omdat de route effectief aan onze deur voorbijkomt, anderzijds omdat de Westhoek en het oorlogsverleden ons weet te fascineren.  Een oorlogsfascinatie dat zich weliswaar weerspiegelt in de gedachte van  “we will remember them”.  Het afstappen van het ganse traject zal voorlopig eventjes moeten wachten.  In primeur laten we jullie weliswaar meegenieten van ons traject tussen twee iconische WO-I plaatsen. 

Memorial to the missing

Ons startpunt vormt de Ieperse Vestingen. Het is de best bewaarde Vauban verdedigingsgordel van ons land. De lente is volop aanwezig, duidelijk te merken aan de natuur rond de vestingen. De oevers van de Ieperlee kleuren vol voorjaarsbloemen en priemend groen.  Midden dit groen waakt de imposante Menenpoort als een baken over de Ieperse binnenstad.  De beeldbepalende stadspoort vormt de eerste halte langs ons Western Front Way traject.  Als ‘memorial to the missing’ brengt de Menenpoort een eerbetoon aan alle gesneuvelde soldaten van het Britse Gemenebest die vielen in Flanders Fields. Meer dan 55.000 namen van Commonwealth-soldaten staan voor eeuwig gebeiteld op de muren. Iedere avond om 20.00u weergalmen onder de machtige gewelven van de Menenpoort de tonen van de Last Post.  

De Kazematten

We vervolgen langs de unieke historische Kazematten.  De ondergrondse ruimtes deden in woelige oorlogstijden dienst als schuil- en opslagplaats. Omstreeks 1680 was op deze plaats een militaire bakkerij gevestigd voor het garnizoen van verschillende legers. Ook tijdens de Eerste Wereldoorlog bleken de ruimtes te beschermen tegen de vijandige artillerie. Vandaar dat in oktober 1914, toen de beschieting van Ieper begon, de kazematten en souterrains als schuilplaats werden gebruikt. De Britse troepen richtten de oude krijgsbakkerij in als ‘mess’ voor de officieren, commandopost, verbandpost en rustplaats.  Een van de Kazematten, deze van het Houten Paard zijn intussen omgebouwd tot authentieke brouwerij. Hun toppertje is de Wipers Times. De naam refereert naar een legendarisch Brits legerkrantje vol kolder en humor die op deze plek tijdens de Groote Oorlog werd gedrukt.

Ecologisch pareltje

Aansluitend ligt het 6ha groot Hoornwerkpark – een ecologisch pareltje! Binnenkort laten de groene kikkers er zich massaal horen. Tussen het groen verstrengeld tref je enkele restanten van het Vauban-bolwerk. Ze vormen thans de stille getuigen van een woelige geschiedenis en de verblijfplaats van vleermuizen die uit hun winterslaap ontwaken.  Boven het groen tekenen zich de smaragden torens van de Ieperse binnenstad af. Een zicht om bij weg te dromen.

Bellewaerde Ridge

De lentezon omarmt het domein, waarna we nu in rechte lijn naar het hoogtepunt van de wandeling stappen. De Western Front Way staat in het teken van de frontlijn. Dus kan Bellewaerde Ridge niet ontbreken. De locatie vormde tijdens de oorlog één der grootste slagvelden. De vijandelijke linie lag hier amper op 50 meter van elkaar. Geen wonder! De heuvelrug gunt ons een enig panoramisch zicht op Ieper en het hinterland. 

Liverpool Scottisch Stone

In de omgeving voel je nog steeds de oorlog. Het wandeltraject leidt ons langs een kraterlandschap en oorlogsrelicten. Een ervan is de Liverpool Scottisch Stone opgedragen aan het 10de Battalion King (Liverpool) Regiment. Vier jaar lang hadden kanonnen, machinegeweren en bombardementen alhier het laatste woord. Wie goed kijkt zal in het landschap enkele flessenhalzen van rum kruiken opmerken.  Ze werden tijdens de Groote Oorlog gul verdeeld om angst en pijn te verdoven. Nu dienen ze als isolatoren voor de schrikdraad en de afbakening van de vredige landbouwakkers.

Hooge Crater

Een bezoek aan het Hooge Crater Museum is de moeite waard voor een tussenstop.  In de voormalige kapel en schooltje van ’t Hooge huist thans een café-oorlogsmuseum. Het museum herbergt onder andere levensgrote oorlogstaferelen, een uitgebreide collectie wapens, uitrustingen en talrijke foto’s uit de woelige oorlogsjaren. Je bezoek eindigt met een originele film uit 1917.  Unieke oorlogsbeelden van ’t Hooge en de Meenseweg waar je gewoonweg stil van wordt. Wie het verleden kort na de Groote Oorlog wil ervaren moet beslist een overnachting boeken in Barak de Vinck. Deze alternatieve vakantiewoning katapulteert je terug naar 1919. Je verblijft er immers in een authentieke naoorlogse noodwoning zonder enige vorm van luxe.

Hooge Crater Cemetery

Aan de overzijde van het museum ligt het Hooge Crater Cemetery. 6.000 keurig afgelijnde militaire grafzerken kijken er uit op Sanctuary Wood. Velen van hun zijn in 1917 omgekomen tijdens de derde slag om Ieper, ook wel de slag om Passchendaele genaamd. Den Drieblooteweg stuurt ons verder door het vredige landschap en de heuvelrug Hill 62. Ook deze bult vormde een cruciaal punt tijdens de Groote Oorlog.

Hill 62 Sanctuary Wood

Wat verder symboliseren twee rijen Canadese esdoorns de Britse linie. De Canadezen verdedigden er met hand en tand de stellingen tijdens de slag van Mount Sorrel – Hill 62. Tussen 2 en 13 juni 1916 lieten maar liefst 8.500 Canadezen hier het leven. In het Hill 62 Sanctuary Wood Museum kom je oog in oog te staan met de frontlijn 1916. Je treft er namelijk authentieke loopgraven en ondergrondse constructies. Maar in deze tijden is het museum gesloten. Vanop Hill 62 stellen we ons dan maar tevreden met een overdonderend 360° zicht op de Ieperse skyline. Waarna we de Western Front Way verlaten en huiswaarts keerden via Zillebeke-dorp.

Tekst & foto’s Stefaan Bailleur

Volg ons verder op Instagram, Facebook of anderzijds via Twitter voor je dagelijkse portie wandelverhaal.