Stuvetjes wandelroute: een verhaal van Viconia

Dat je in de Westhoek heerlijk kan wandelen bewezen we reeds meermaals in onze rubriek “ wandelroutes West-Vlaanderen “.  Ditmaal nemen we je mee op de Stuvetjes wandelroute in Stuivekenskerke. Een West-Vlaams landelijk vestzakdorp gelegen aan de IJzer op enkele steenworpen van Diksmuide.  De noodlottige verwoesting in de Eerste Wereldoorlog spreekt er tot de verbeelding. Het gerestaureerde kerkje , het dorpscafeetje op de hoek , de kasteelhoeve en de kleiputten … ’t is al Viconia dat er de klokke slaat.  ‘Stuvetjes’ want zo wordt het charmant dorp genoemd, zal je zeker weten te verbazen.

Viconia

Het mooie en karaktervol dorp, met de gerestaureerde Sint Pieterskerk en enkele typische polderhoeves, is reeds een wandeling waard. Want Stuivekenskerke heeft de laatste 150 jaar zowat alles meegemaakt. En dan is er de groene en stille poldervlakte van de IJzerstreek. Maar voor we aan de hand van Stuvetjes wandelroute de rust van het blote landschap induiken stappen we eerst voorbij de kasteelhoeve Viconia.

De naam verwijst naar de vroegere Norbertijnen hoeve en is  tegenwoordig een vakantiehotel. De oorsprong  gaat terug tot de 12de eeuw. Tot de Geuzen, Oostendse roverbendes en tenslotte ook de Franse Revolutie het definitief einde inluidde van het kloosterbestaan.  Hierna kwam de kloosterboerderij in het bezit van de familie de Grave, ze bouwden bijgevolg de site om tot landgoed. Tijdens de Slag aan de IJzer veroverden Duitse troepen Chateau Vicogne en richtten het in als Duitse voorpost. De hoeve werd volledig vernield, maar in 1925 opnieuw opgebouwd in een pseudo-renaissancestijl. 

De IJzer

Op naar de volgende plek, de IJzer.  Hiervoor volgen we de zeshoekige groene bordjes met de vermelding Stuvetjes wandelroute.  De kortste Belgische rivier is tegenwoordig een groene ontspanningsbaken in de Vlaamse Velden.  Je kunt er het leven op water zien, voelen en beleven. Vogelaars komen hier zeker aan hun trekken.  Vogels van diverse pluimage vliegen immers constant op en af. Hou net als ons, zeker even halt om uit te kijken op de mooie skyline van Diksmuide. 

Wandelen op de frontlijn

Tijdens de Eerste Wereldoorlog vormde de IJzer vier jaar lang het tafereel van een stellingen en loopgravenoorlog.  Precies hier werd de opmars van het Duitse leger een halt toegeroepen door het onder water zetten van een deel van de IJzervlakte.  We kunnen ons moeilijk voorstellen dat de frontlijn tussen de vijandelijke kampen hier amper op enkele meters van elkaar lag. Alleen een gedenkteken en de petroleumtanks herinneren aan de tijd van toen. Wie zich een duidelijker beeld van de oorlogsgruwel wil vormen, moet beslist een bezoek brengen aan de IJzertoren en de Dodengang.

Het Onze-Lieve-Vrouwehoekje

Goed drie kilometer verder ruilen we de IJzerdijk voor het Oud-Stuivekenspad. De Stuvetjes wandelroute loopt hier samen met de Western Front Way. Ditmaal wandelen we door een vlak polderlandschap doorsneden door de Reigersvliet en de Platluisleed. Enkele verspreide hoeves smukken het geheel op, waarna we afdraaien naar het Onze-Lieve-Vrouwehoekje.  Een bijzonder plekje, want exact hier werd het oprukkende Duitse leger tijdens de Eerste Wereldoorlog tot staand gebracht. Dit lezen we immers af op de granieten demarcatiepaal. Tijdens de Grooten Oorlog werd hier een vooruitgeschoven Belgische observatiepost ingericht onder leiding van de artilleriewaarnemer reserveluitenant Lekeux. Vandaag is het Onze-Lieve-Vrouwehoekje als oorlogssite beschermd. Daaraan herinnert onder andere de gedenkkapel Onze-Lieve-Vrouw-ter-Zege en het puin van de verwoeste kerktoren met erboven een oriëntatietafel die 35 belangrijke plaatsen uit de oorlog aanduidt.  Maar tegelijk biedt de toren een bijzonder uitzicht op de slagvelden van de IJzer.

De Reigersvliet

Een kilometer verder passeren we een archeologische site.  Het zijn de restanten van de middeleeuwse motte Reigersvliet, een wooncomplex van de feodale heer. Ook hier werd tijdens de Eerste Wereldoorlog een verbeten strijd geleverd.  Vooral de Slag van het Reigersvliet in maart 1918 was cruciaal voor de geallieerden en het Belgische leger. Nu staat hier een klein herdenkingsmonument.  Maar niet alles hier is oorlog. Op de terugweg ligt nog het natuurreservaat Viconia-kleiputten.  Na de oorlog was de klei broodnodig voor de heropbouw.  We maken van de gelegenheid gebruik om het natuurreservaat grondig te verkennen.  Ofschoon je helemaal rond de zeven waterplassen kan wandelen, zijn hoge laarzen of stevige wandelschoenen geen overbodige luxe. In de winter en natte periodes zijn de Viconia-kleiputten vrij drassig. Rietkragen, houtkanten en graasweiden wisselen elkaar af.  Vanuit een van de twee vogelkijkhutten spot je menig overwinterende watervogels en steltlopers.  

Praktisch:

• Afstand: 9 km
• Gratis parking: in de dorpskern van de Stuivekenskerke ter hoogte van de Sint-Pieterskerk
• Start: De wandeling start aan het infobord te vinden in de nabijheid van de kerk. Volg de zeshoekige wandelbordjes met de benaming Stuvetjes wandelroute.
• Niet geschikt voor rolstoelen. Laarzen of stevige wandelschoenen zijn geen overbodige luxe in de winter. Zeker in de Viconia kleiputten kan het vrij drassig zijn.
• Horecatip: tenzij je afwijkt van de Stuvetjes wandelroute zijn er niet meteen mogelijkheden tot een verpozing,
  • In het stemmige en piepkleine Stuivekenskerke kan je wel terecht In de Vicogne herberg.  De naam verwijst ook nu weer naar de vroegere norbertijnenabdij, die het geweld van de Eerste Wereldoorlog helaas niet overleefde.  Stuivekenskerkestraat 1 – 8600 Stuivekenskerke Tel. 051 55 50 88
• Overnachten:
  • Zin om je wandeling te combineren met een verblijf? Dan zit je bij Kasteelhoeve Viconia goed.  De historische gebouwen van de voormalige Norbertijnen kloosterboerderij zijn tegenwoordig ingericht als een modern en sfeervol hotel.  Kasteelhoevestraat 2 – 8600 Stuivekenskerke / Tel.: +32 (0)51 55 52 30 / E-mail: info@viconia.be – www.viconia.be

Meer info omtrent de Stuvetjes wandelroute kan je bekomen bij de dienst voor Toerisme van Diksmuide – Grote Markt 6, 8600 Diksmuide | 051 79 30 50 | toerisme@diksmuide.be of via www.bezoekdiksmuide.be

De wandelkaart van de Stuvetjes wandelroute kan je hier downloaden

Tekst & foto’s Stefaan Bailleur

Volg je ons reeds op Facebook,  Instagram  & Pinterest voor je dagelijkse portie wandelverhaal.