Op stap langs de Kordaalwandelroute

Je hebt zo van die dorpen die beslist de titel ‘mooiste dorp van Vlaanderen’ mogen dragen.  Groot is onze verwondering dat Nokere, een dorp aan de rand van de Vlaamse Ardennen niet op de short-list staat. De pittoreske dorpskern gebouwd op de helling van de Nokereberg is vooral in het wielerjargon gekend. Wandelaars komen er op hun beurt volop aan hun trekken aan de hand van de provinciale Kordaalwandelroute.  Een 6.3 km lange wandelroute vol heerlijkheid, en dit mag je zowel letterlijk als figuurlijk nemen. Het Kordaalbos, twee adellijke kastelen en Nokereberg zijn een beleving op zich.

Rasechte Flandriens

Nokere, een deelgemeente van Kruisem aan de poort van de Vlaamse Ardennen stond al langer op onze wandelbucket-list. De hoofdstraat met bonkige kasseien omzoomd met witgekalkte herenhuizen en een smal straatje opklimmend naar de kleine Sint-Ursmaruskerk is net een prentenkaart. Vlaanderen bezit een schatkist aan prachtige, in geschiedenis doordrenkte dorpen.  Nokere is er volgens ons eentje van: klein maar fijn. Een echt Vlaams levendig dorp, waar menig wielertoerist op zondagmorgen de tanden stuk bijt op de Nokerebult. Een dorp waar je je inspanning achteraf gretig kan doorspoelen in een van de gezellige estaminets in en rond het dorpsplein. Sinds 1944 beleeft Nokere in het voorjaar een hoogdag, want dan is het koers. Op de erelijst staan onder andere Briek Schotte, Walter Godefroot en Freddy Maertens: rasechte Flandriens.

De heerlijkheid

De geschiedenis van het dorp gaat tot 900 jaar terug. In de vroege 12de eeuw is er sprake van Nokera, Nochere en Nocra. Wat zou kunnen afstammen van het Latijnse Nucarius, plaats waar notenlaars groeien. Ook de parochiekerk Sint-Ursmarus dateert uit deze periode. Alleen de vieringtoren heeft de tijd des tands doorstaan. De middenbeuk en het koor dateren respectievelijk uit de 16de en 18de eeuw. De praal van de kasteelheren van Nokere siert het kleine kerkje. Achtereenvolgens zwaaide de families van Gavere Claerhout, de Croy, d’Ollehain, de la Vichte, baron van Gra, de Ghellinck, de Witte en Casier hier de scepter. Alle heerlijkheid goed en wel, maar we zijn bovenal gekomen om te wandelen in het spoor van de Nokerse kasteelheren.

Hof ter Wolfshaeghe

In de schaduw van de Sint-Ursmaruskerk vind je ook de start van de Kordaalwandelroute. Een heerlijk tegelpad achter het buurthuis wijst ons de juiste richting aan. Nokere dorp ruilen we gauw voor een landelijke trek gekruid met verkwikkende wandelpaden en knoestige wegels. Diep verscholen onder onze wandeljas schuiven we geruime tijd mee met het roerloze golvend akkerland. In de verte werpen we een laatste blik op de kerktorenspits die zich boven het groen onttrekt.

Te midden de Nokerse akkers komen we voorbij Hof ter Wolfshaeghe. Het is één van de oudste hoeves in de ruime omgeving. In de 16de eeuw waren de braakliggende akkers op het onbevolkte platteland een broeihaard voor ongedierte en dus dé geliefde biotoop van de wolf. Om het vee te beschermen, plantten de boeren stekelige hagen aan. Aan zo’n ‘wolfshage’ dankt deze hoeve haar naam. Eenmaal de drukke Waregemstraat gedwarst, gaat het spoedig richting het natuurreservaat Kordaalbos, een van de hoogtepunten van deze wandeling.

Op naar het kort en eng dal

Via een klapdeur bereiken we het kleine natuurreservaat. Kordaal betekent ‘kort’ of ‘eng’ dal.  In het voorjaar kleurt het Kordaalbos, beheerd door Natuurpunt vol fleurige reuzenpaardenstaart, sleutelbloem, dotterbloem, witte bosanemoon en wilde hyacint. Vogels als buizerds, sperwer en steenuilen komen er broeden. En met wat geluk hoor je op de achtergrond het sterk ritmisch gehamer van een groene of bonte specht. Zwarte els is er de meest voorkomende boom maar ook es, meidoorn, vlier, lijsterbes en wilg getijen hier goed. Geruime tijd blijven we de bosrand volgen, terwijl de sterk meanderende Kordaalbeek zich een weg kronkelt naar de voet van Nokereberg.

Klimmen geblazen

Het geheel mondt uit in de Holstraat. Meteen de aanzet van een pittige klim naar de top van Nokereberg. Over een afstand van 400 meter overbruggen we maar liefst 20 hoogtemeters met een gemiddeld stijgingspercentage van 5.3%.  In de voetsporen van een pak wielerlegendes voelen we ons net als Flandriens op wandelschoenen. Op de kruising van de Holstraat en de Waregemsestraat stond tot 1927 de zogenaamde Botermolen of Nokeremolen.  De geschiedenis van deze houten korenwindmolen gaat terug tot 1450, waarbij de molenaars de molen pachtte aan de opeenvolgende kasteelheren van Nokere. 

We vervolgen de Kordaalwandelroute langs de Vijverdamstraat. Een bospad dat tot na de Eerste Wereldoorlog de enige officiële toegangsweg vormde tussen Waregem en Nokere. Niet veel verder komen we voorbij Het Voedselbos. We ontmoetten er Bert Dhondt, de man achter deze educatieve ontmoetingsplaats voor permacultuur. Klinkt saai? Vergeet dat maar! Via rondleidingen en workshops probeert Bert je enthousiast te overtuigen om puur te tuinieren. In zijn tuin, een jungle van eetbaar lekkers tref je een overvloed aan geuren, kleuren en fladderende vlinders.

Twee kastelen

De absolute apotheose van de Kordaalwandelroute moet dan nog komen. Verscholen achter laurierstruiken en een hoge haag ligt het kasteel Ruffo de Bonneval de la Fare. Een mond vol, ware het niet dat de naam Ruffo je misschien bekend in de oren klinkt. De laatste kasteelheer Jacques, was immers de neef van Koningin Paola Ruffo di Calabria. Het wervelende eclectische kasteel werd in de 18de eeuw gebouwd als jachtpaviljoen van het kasteel van Nokere en is thans eigendom van een Waregemse industrieel.

Iets verder in een ruime bocht ligt het kasteel van Nokere, ook wel kasteel Baron Casier genoemd. De geschiedenis van het classicistisch waterkasteel gaat terug tot de 12de eeuw. Het kasteeldomein omvat verschillende vijvers en tuinen, waaronder een Franse tuin in stervorm. Een lange plataandreef verbindt het kasteeldomein met de dorpskern van Nokere. Maar niet toegankelijk, daar Baron Casier nogal op zijn privacy is gesteld, dienen we de bochtige Spichtestraat te volgen.

Clara de Vos

Via enkele mooie gerestaureerde oude koetshuizen uit de 18de en 19de eeuw bereiken we tenslotte de pittoreske dorpskern van Nokere. Aan de kerkhofmuur in de Nokeredorpstraat leeft het lugubere verhaal van Clara de Vos, een vrouw die in de zeventiende eeuw als heks onterecht op de brandstapel belandde. Ze beweerde seks te hebben met de duivel en vaak heksenfeesten te bezoeken. Lieven Kinds, heemkundige, en conservator van het Kordaalbos, ontdekte echter een andere toedracht voor haar veroordeling. Blijkt dat een familievete met haar twee schoonbroers aan de basis lag. Zij beweerden dat Clara hen geld moest  Vier eeuwen na haar vonnis werd als eerbetoon een kunstbeeld opgezet.

Rond het keurig geplaveide pleintje aan de Vrijboom vleien we ons keurig neer op het terras van café Handelshuis. Tot eind vorig jaar hielden de zussen Madelon en Lucille Van de Woestijne al meer dan vijftig jaar het café open. Met Steven en Judith als nieuwe uitbaters blijft het populaire volkscafé in de familie. Liever zin in wat culinaire verwenning? Nokere telt met het Landhuys en Tanderus twee restaurants waar je heerlijk kan dineren.

Praktisch :

• Afstand : 6,3 km
• Parking: gratis parkeren kan in de nabijheid van de Sint-Ursmaruskerk, Nokeredorpstraat. Het traject volg je aan de hand van de zeshoekige bordjes met benaming Kordaalwandelroute
• Niet geschikt voor rolstoelwagens. Op sommige plaatsen kan de wandelroute vrij drassig zijn. Zeker na hevige regen en in het najaar.
• Logeren:
  • Hotel & B&B De Vrijboom Nokeredorpstraat 15 • 9771 Nokere • T 0473 65 07 51• info@herbergdevrijboom.be • www.herbergdevrijboom.be
• Leuk adresje in de nabijheid:
  • Het Landhuys, op een boogscheut van het gezellige Vrijboompleintje –Nokeredorpstraat 26 – 9771 Nokere – T. 09 383 60 75 – info@hetlandhuys.be – www.hetlandhuys.be
  • Tanderus, gezellige brasserie ondergebracht in een oude maalderij. Nokeredorp 30 – 9771 Nokere – T. 056 29 50 60 – info@tanderus.be – www.tanderus.be
• Te doen:
  • Het Voedselbos vzw is een educatieve ontmoetingsplaats voor permacultuur in de praktijk. – Waregemsestraat 29 – 977 Nokere – T. 0478 48 64 77 – info@hetvoedselbos.be – www.hetvoedselbos.be

Meer info over de Kordaalwandelroute kan je bekomen nabij Routen – Woodrow Wilsonplein 2 – 9000 Gent – www.routen.be

De wandelkaart met extra info over de wandelroute is te koop tegen € 2,00 via de webshop van Routen. Je kan de wandelroute ook downloaden via hier.

@ Tekst en foto’s Stefaan Bailleur / Foto Kasteel Bonneval Toerisme Oost-Vlaanderen

Volg je ons reeds op Facebook,  Instagram  & Pinterest voor je dagelijkse portie wandelverhaal?